Chào cả làng, hy vọng cuộc sống của mọi người dạo này dễ chịu.
Nếu bạn đọc bài này và nghĩ có ai đó đang gặp nguy hiểm thì cách nhanh nhất là gọi 115 hoặc hotline cấp cứu của các bệnh viện gần nhất
Bài này có 4 nội dung chính:
Các hiểu lầm thường gặp về tự tử
Làm sao khi chính mình có ý định tự tử
Làm sao khi có người nói với mình rằng họ muốn tự tử
Cách đưa tin về tự tử
Các hiểu lầm thường gặp về tự tử
Không nên hỏi ai đó về ý định tự tử vì có thể khiến họ có ý tưởng để thử
Nên hỏi thẳng với thái độ thật sự quan tâm chứ không hỏi để thỏa mãn sự tò mò. Việc hỏi thằng giống như cho người muốn tự tử cơ hội được nói về điều đó, cho họ thấy rằng có người đang ở bên và lắng nghe họ.
Còn đối với người không có ý định tự tử thì vẫn là cơ hội để họ được nói ra cảm xúc và xác định các cách giải quyết khác mà không phải tự tử.
Tìm sự giúp đỡ khi thật sự không thể tự chống đỡ nổi những suy nghĩ muốn chết
Nooo. Khi có dấu hiệu hoặc mới trải qua tình huống có nguy cơ là phải tìm luôn rồi. Ai cũng biết lúc còn nhẹ thì dễ giải quyết hơn là khi quá nặng. Mặc kệ người khác nói gì, chỉ cần bạn hoặc người xung quanh mấp mé có ý định tự tử thì tìm sự giúp đỡ ngay đi.
Người nói muốn chết thì sẽ không thật sự chết đâu
Một phần thôi. Đôi khi họ không có ý định chết thật nhưng họ đang mắc kẹt với vấn đề nào đó chưa thoát ra được. Nghiêm túc nói chuyện với họ là cách giúp họ định hướng và giải quyết vấn đề tốt hơn, thay vì để họ tự tìm cách thì có nguy cơ họ sẽ tìm tới tự tử thật.
Khi biết một người muốn tự tử thì mình phải có nghĩa vụ ngăn họ làm điều ấy
Việc của mình là trì hoãn mong muốn của họ để họ kịp tìm được giải pháp khác bớt đắt giá hơn. Nếu bạn không cho họ hy vọng mới khiến họ hài lòng sống tiếp với hy vọng đó, thì không thể nào ngăn cản hoàn toàn một người đang tuyệt vọng. Hiểu vậy để bạn cũng đừng áp lực khi một ai đó chọn ra đi. Cố gắng đọc những dòng này chính là bằng chứng cho sự cố gắng quan tâm họ của bạn rồi
Chỉ người bệnh tâm thần mới nghĩ tới việc tự tử
Đương nhiên có những người đã âm thầm vật lộn với vấn đề sức khỏe tâm thần và tới khi không thể đấu tranh nữa thì họ chọn từ bỏ. Nhưng không phải ai chết do tự tử đều có vấn đề về sức khỏe tâm thần vào thời điểm họ chết.
Các yếu tố nguy cơ chính ngoài bệnh tâm thần là: mất mát, căng thẳng cấp tính, khủng hoảng tài chính và pháp lý, mắc bệnh nan y (tham khảo)
Không thể biết được khi nào người khác muốn tự tử
Cách ứng phó với khó khăn của mọi người đều khác nhau, rất khó để có những dấu hiệu chắc chắn. Tuy nhiên có vài dấu hiệu bạn có thể lưu ý như sau
Dấu hiệu cảnh báo:
1. Lời nói: cảm thấy tuyệt vọng, không còn lý do sống, cảm thấy bản thân là gánh nặng, bị mắc kẹt, đau khổ không chịu nổi.
2. Cảm thấy: trầm cảm, lo lắng, mất hứng thú, bứt rứt, xấu hổ, tức giận, đột nhiên thay đổi theo hướng tích cực (là vì họ đã chuẩn bị xong kế hoạch để ra đi rồi nên họ thấy nhẹ nhõm, vui vẻ hơn).
3. Hành động: tìm kiếm cách kết thúc cuộc đời, thu rút/ cách ly mọi người, tạm biệt bạn bè, trao gửi món quà, kiệt sức.
Đây là các dấu hiệu trong khóa học ngắn cho giáo viên tìm hiểu về phòng ngừa tự sát cho học sinh. Nếu bạn quan tâm thì có thể học thử.
Làm sao khi chính mình có ý định tự tử
Bạn có thể cảm thấy bị ngợp bởi các suy nghĩ và thấy như quanh mình chỉ toàn khổ đau, và dường như những điều này sẽ không bao giờ biến mất. Nhưng bạn ơi xin hãy tin mình, cảm giác này thật sự có thể qua đi khi bạn thử làm những điều này
Cứ vượt qua được hôm nay đã, tương lai để mai tính
Nói chuyện với người khác: người quen hoặc các hotline, phòng cấp cứu, công an phường. Hoặc chỉ ở cạnh ai đó mà không cần chia sẻ cũng giúp bạn an toàn
Sử dụng kế hoạch an toàn. Mình có 1 cái hộp đựng những điều khiến mình muốn sống. Chiếc hộp đó như trái tim và bộ não thứ 2 của mình, mỗi khi bộ này bị lag thì bộ kia sẽ giữ mình lại với cuộc đời
Tránh xa đồ vật có thể dùng để tự hại
Thực hiện các bài tập giúp làm dịu thần kinh thông qua các giác quan. Ví dụ: 5 điều bạn có thể nhìn, 4 điều có thể nghe, 3 điều có thể chạm, 2 điều có thể ngửi và 1 điều có thể nếm
Tự đánh lạc hướng
Tập thở, thiền
Chia sẻ của người vẫn đang đấu tranh với ý định tự sát thì mình nghĩ mình sẽ bỏ cuộc khi phải tự làm từng này thứ. Thật lòng thì mọi thứ là quá nặng nề nên mình mới tìm tới cánh cửa ấy. Vậy nên mình luôn ưu tiên tìm kiếm người khác giúp khi có dấu hiệu không ổn.
Mình nói trước với bạn bè rằng mình có những suy nghĩ đó, họ yên tâm vì hiện tại mình kiểm soát được, còn khi mất kiểm soát mình sẽ chủ động tìm đến và họ cứ làm theo hướng dẫn là được.
Thực ra sau khi nhờ mọi người chăm sóc mình thì mình không còn muốn chết tới vậy nữa. Mình cảm thấy mình có chỗ dựa, mình còn nơi an toàn để trốn, mình đã yên tâm sống hơn.
Làm sao khi người khác nói với mình rằng họ muốn tự tử
Với người đang vật lộn với suy nghĩ tự tử, điều giá trị nhất bạn có thể cho họ là cho họ biết dù với cách này hay cách khác thì bạn thật sự quan tâm tới họ.
Các bước lần lượt như sau:
Hỏi câu hỏi mở và hỏi thẳng nếu họ nói những câu có ý như muốn tự tử.
Đang thấy thế nào trong người? Thấy thế nào về tương lai? Thấy cần giúp gì không? Có suy nghĩ về tự tử không? Có chuẩn bị gì chưa? Có nói với ai khác chưa?
Cho họ thời gian im lặng hoặc làm gì đó mà giúp xoa dịu bản thân họ và đảm bảo điều đó không nguy hiểm.
Xem xét nghiêm túc về những điều họ nói. Dù có người nói chứ họ không thật sự làm nhưng tốt nhất cứ coi như họ nói thật đi.
Không phán xét, không khuyên, không giả định. Nếu không biết nên nói gì thì im lặng và làm rõ rằng mình có quan tâm nhưng mình không muốn lỡ lời làm họ tổn thương nên mình sẽ chỉ lắng nghe.
Khẳng định giá trị của họ với bạn, với cuộc sống, với các mối quan hệ xung quanh họ.
Đã có những ngày mình quên rằng mình có bạn bè, người thân yêu thương mình. Mọi người đã giữ mình lại khi nói rằng những bài thi, những kế hoạch làm việc, những đồng tiền ấy không quan trọng bằng sự xuất hiện của mình. Cho dù mình bỏ tất cả những thứ ấy đi, mình chỉ cần hít thở ở đây bên họ cũng đã đủ khiến họ tự hào về mình và họ hạnh phúc khi mỗi ngày ngủ dậy còn thấy mình.
Những thứ đừng làm với người có ý định tự tử
Đừng thể hiện như thể mình biết hết những cảm xúc họ đang trải qua.
Có thể bạn cũng từng muốn chết, nhưng cùng mong muốn không có nghĩa là cùng nguyên nhân, cùng tình huống, cùng cảm xúc. Tôn trọng trải nghiệm của người khác cũng là cách để giúp họ.
Đừng đưa ra quan điểm và tranh luận đúng sai về việc tự tử với họ.
Đừng khiến họ thấy tội lỗi thêm với mấy câu: "ích kỷ thế, không nghĩ cho ai à, ảnh hưởng tới người abc". Mấy câu này khiến nỗi buồn nỗi đau của họ bị hạ thấp, bị cho là vô lý. Khiến họ đã lạc lối rồi còn lạc lối hơn vì không biết sống và thể hiện ra thế nào mới là đúng
Đừng nói "cứ vượt qua thôi, sao phải buồn, sao phải chết".
Họ thật sự không thể tự vượt qua nên mới phải tìm tới bạn mà. Lúc bạn bị tiêu chảy mà mình bảo là "cố vượt qua cơn mắc ẻ đi, đây không phải lúc để buồn ẻ, không việc gì phải ẻ" thì bạn vượt qua cơn mắc ẻ do tiêu chảy không?
Đừng phớt lờ khi người khác nhắc tới.
Dù là họ muốn làm thật hay chỉ buột miệng thì nghiêm túc nói chuyện với họ cũng giúp họ tìm được các cách khác nhẹ nhàng hơn là tìm tới cái chết
Đừng hứa là sẽ giữ bí mật.
Bạn sẽ không thể một mình giúp đỡ họ vậy nên tốt hơn nên thông báo với gia đình hoặc các chuyên gia để giữ an toàn cho họ
Cách đưa tin về tự tử
Mindframe có rất nhiều hướng dẫn về các nguyên tắc cải thiện truyền thông và đưa tin an toàn về tự tử, sức khỏe tâm thần, rượu và các loại thuốc khác. Các tài liệu đều miễn phí.
Ở đây mình chỉ liệt kê một số lưu ý đưa tin về tự tử, còn chi tiết hơn thì mọi người qua website của Mindframe nhé.
Tỷ lệ tự tử và nỗ lực tự tử tăng khi đưa tin liên tục về người nổi tiếng, chi tiết cách thức và địa điểm. Chỉ nên đưa tin tự tử như 1 sự lãng phí hoặc kinh nghiệm của người đã vượt qua suy nghĩ tự tử giúp thúc đẩy hy vọng và khuyến khích mọi người tìm kiếm sự giúp đỡ
Các nguyên tắc an toàn khi đưa tin về cái chết do tự tử:
Hạn chế đưa tin chi tiết cách thức và địa điểm.
Khi đưa tin về người nổi tiếng thì không tôn vinh hoặc bình thường hóa tự tử mà phải tập trung vào sự lãng phí của cái chết, tác động của nó với gia đình bạn bè
Không dùng các từ như thể hiện sự đạt được cái chết như "thành công tự tử", "xu hướng tự tử",.. mà dùng các từ thể hiện sự mất mát như "tự tước đi mạng sống", "tự mình đánh mất mạng sống",...
Đảm bảo thông tin chính xác khi nói về ngữ cảnh của cái chết. tránh để người đọc hiểu cái chết là tự phát. Mọi cái chết đều có lý do và có hướng giải quyết.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự bảo vệ sức khỏe tinh thần khi đưa tin và đọc tin về tự tử.
Cung cấp danh sách hỗ trợ cụ thể khi cần.
Bình thường mình vẫn hay có cái tóm tắt cuối bài, mà tới bài này mình không biết tóm sao nữa =)))) mình tóm hết cỡ rồi.
Mình muốn viết về tự tử vì mình mong bài viết sẽ trì hoãn được quyết định của ai đó dù chỉ là 1 buổi.
Mình chưa biết cụ thể bạn sẽ là ai, có thể bạn sẽ là chính mình trong tương lai, ngày nào đó suy nghĩ ấy hiện lên và mình tự đọc lại, mình sẽ trì hoãn để ở lại với cuộc sống thêm một chút.
Mình thật sự mong từng chữ trong bài này sẽ được đọc kỹ và nhận được lời khen hoặc chê. Vì dù mình bắt tay vào viết bài này rất lâu rồi mà vẫn cảm thấy thiếu thiếu gì đó. Mình nghĩ không nên ém thêm nữa mà sẽ đăng lên và hy vọng các bạn sẽ giúp mình hoàn thiện chủ đề này hơn.
Bài này chắc sẽ được hoàn thiện khi nó thật sự trì hoãn được ý định tự sát của một ai đó <3
Cảm ơn bạn vì còn thở và đã ghé qua đọc. Mình xin được nhảy lộn cầu vồng 3 chục cái ăn mừng nếu bạn thích bài này
nhảy lộn cầu vồng đã tính tới hàng trăm rồi nhé :)))
Là một người bị trầm cảm, bipolar và thường xuyên phải đối mặt với ý định tự tử thì tôi thấy đôi khi chỉ cần ở bên họ là đủ rồi, không cần phải nói cái gì. Và đừng khuyến khích họ tự tử (i have seen one)…